100 of 120 km/u op onze snelwegen?

Nu brandstof duurder is dan ooit en we onze ecologische voetafdruk én onze energie-afhankelijkheid moeten verlagen, gaan er stemmen op om de maximumsnelheid op de snelweg terug te brengen naar 100 km/u. Wij leggen de visie van Touring naast die van verkeersveiligheidsinstituut Vias.

100 km/u op de snelweg: wat denkt Vias daarvan?

Omdat ook het aspect verkeersveiligheid bij deze vraag komt kijken, geeft Touring het woord aan Stef Willems, woordvoerder van Vias institute.

Touring: Bespaar je echt op brandstof als je maximum 100 km/u rijdt op de snelweg?

Stef Willems (S.W.): Afhankelijk van de grootte van het voertuig en het gemiddeld verbruik kan je met de juiste rijtechniek 10 tot 20% brandstof besparen als je 100 ipv 120 km/u rijdt. Belangrijk is vooral dat je zo vaak mogelijk een gelijkmatige snelheid aanhoudt en te bruusk remmen of optrekken probeert te vermijden. Daarbij is het cruciaal om voldoende afstand te houden van andere voertuigen en tijdig te anticiperen. Door deze principes van ecorijden toe te passen, kan je ook beter mogelijke conflicten voorkomen.

Maar deze principes mogen een verkeersveilige deelname wel niet in de weg staan. Zo moet je te allen tijde vermijden om te dicht achter vrachtwagens te rijden, ook al zou je daardoor iets minder gaan verbruiken. 100 km/u rijden is dus beter voor het milieu én voor je portemonnee. En het kan je ook beter laten anticiperen, als je het op de juiste manier doet.

Touring: Moet 100 km/u de nieuwe maximumsnelheid worden op autosnelwegen?

S.W.: Met gemiddeld 58 doden per 1.000 km autosnelweg is België op Europees niveau een van de slechtste leerlingen van de klas. België kent een risico op autosnelwegen dat dubbel zo hoog ligt als het Europese gemiddelde. Onze buurlanden Frankrijk en Luxemburg bevinden zich vlak onder het Europese gemiddelde, Nederland en Duitsland er net boven.

Ongevallen kunnen overal en altijd gebeuren, maar doen zich toch vaker voor bij drukker verkeer en in zones met veel op- en afritten en veel weefbewegingen. Daarom pleiten we zoveel mogelijk voor snelheidslimieten die variabel zijn in functie van de plaats en het tijdstip.

Het kost nu al veel moeite om de limiet van 120 km/u te doen respecteren. Daarom denken we dat het niet meteen realistisch is om de snelheid altijd en overal te verlagen tot 100 km/u. Maar rond de grote steden, op de ringwegen en tijdens de spitsuren is dit zeker een maatregel die de verkeersveiligheid en het milieu ten goede kan komen. Bovendien zorgen we er zo voor dat de snelheden van auto’s en vrachtwagens dichter bij elkaar liggen, wat de verkeersstroom gelijkmatiger maakt en dus ook de kans op files verkleint.

Touring: Wat stelt Vias voor?

S.W.: 120 km/u op de autosnelweg is een veilige snelheid, zolang ze door iedereen gerespecteerd wordt. Vias is voorstander om de huidige tolerantiemarges te verkleinen en de pakkans verder te vergroten, vooraleer te overwegen om de huidige maximumsnelheid te laten dalen. Als die overweging toch ooit gemaakt wordt, moet men niet alleen rekening houden met het aspect verkeersveiligheid, maar ook met de doorstroming en het milieu.

Dynamische snelheidsverlagingen op bepaalde wegsegmenten of op drukke momenten kunnen zeker helpen om het verkeer vlotter en veiliger te maken. Maar ook daar is er nood aan handhaving om de bestuurders de snelheidslimieten te doen respecteren.

En wat denkt Touring hiervan?

Joost Kaesemans, directeur PR en Public Policy bij Touring, beantwoordt onze vragen.

Trager rijden is dus zuiniger en goedkoper?

Joost Kaesemans: Door 100 in plaats van 120 km/u te rijden, zakt het verbruik van een gemiddelde auto vandaag met een halve liter tot een liter per 100 km. Dat is wel wat, en het staat iedereen vrij om dat te doen. 120 is immers de maximumsnelheid, geen verplichting. Het valt me trouwens op dat heel wat mensen die maximumsnelheid vandaag niet (meer) opzoeken.

Moeten we dat dan in nóg meer regeltjes en verboden gieten? Terwijl we net een engagerend, enthousiasmerend verhaal nodig hebben om een draagvlak te creëren. Trouwens, vaak halen we die 120 niet eens op ons drukke wegennet. Maar daar waar de weg open is, willen mensen dat het vooruitgaat. Dat is niet meer dan normaal. Een veralgemeende beperking tot 100 km/u zal alleen maar tot meer irritatie leiden, tot meer bumperklevers, tot een hoge mate van niet-naleving en tot frustratie. Zowel bij wie zich aan de regels houdt als bij wie dat niet doet.

Dat klinkt toch niet echt bevorderlijk voor de verkeersveiligheid?

Joost Kaesemans: Met een louter theoretische verbetering zijn we niks. Alleen wanneer iedereen zich aan dezelfde snelheid houdt, wordt het verkeer rustiger, zuiniger en veiliger. Een homogene snelheid bereik je het best wanneer het geldende snelheidsregime overeenstemt met het wegbeeld en door iedereen als natuurlijk wordt ervaren. Ik ben absoluut niet zeker of er nog veel winst overblijft wanneer een aantal chauffeurs geïrriteerd gaan zijn door wat zij een artificieel lage snelheid vinden en die niet zullen naleven.

Verkeersspecialisten waarschuwen bovendien voor een risico op afleiding. Wanneer 100 op de snelweg als traag en saai wordt ervaren, is de verleiding groot om afleiding te zoeken. En we kennen allemaal het probleem van gsm-gebruik achter het stuur.

Wat stelt Touring dan voor?

Joost Kaesemans: Touring gelooft sterk in variabele snelheidslimieten. Deels doen automobilisten dat zelf. Een goed chauffeur stemt zijn snelheid af op de omstandigheden. Maar ook via signalisatie kan ingespeeld worden op de verkeerssituatie. Op die manier stemt het opgelegde snelheidsregime altijd overeen met de situatie die de chauffeur ervaart. Het effect is krachtiger en maakt het makkelijker om de regels toe te passen.

In onze ogen is het echt geen onmogelijke taak om trajecten die onderhevig zijn aan wisselende verkeersomstandigheden uit te rusten met variabele signalisatie. Maar voor alle duidelijkheid: 120 schept met de voertuigen van vandaag echt geen veiligheidsprobleem. De snelwegen zijn onze veiligste wegen.

En het lagere brandstofverbruik dan?

Joost Kaesemans: Dat begint met het kiezen van een auto die niet te veel verbruikt. Selecteer zorgvuldig de verplaatsingen waarvoor je de auto echt nodig hebt, hanteer een rustige rijstijl en hou je voertuig in prima conditie. Goede gewoontes die je stuk voor stuk meer zullen opleveren dan een snelheidsverlaging tot 100 km per uur op de snelweg.