In het gastvrije Zuid-Limburg trekken we met de trein van station naar station om vier stadskernen te ontdekken waar auto's niet echt welkom zijn.
Er gaat niets boven het openbaar vervoer om je door het Nederlandse Zuid-Limburg te verplaatsen. We trekken van station naar station om vier stadskernen te ontdekken waar auto's niet binnen mogen.
Onze route bestaat uit drie treinritjes van 6, 10 en 15 minuten. Onderweg kan je de vragen van onze quiz beantwoorden.

Het Nederlandse Zuid-Limburg grenst aan het Belgische Limburg, in vogelvlucht niet eens 20 kilometer verwijderd van Luik of Genk. Onze trip brengt je naar het meest zuidelijke deel van Zuid-Limburg, een stukje Nederland dat als een exclave wordt ingesloten door Vlaanderen en Duitsland.
1. Vertrekpunt: het gastvrije Meerssen
Ook de warme gastvrijheid is duidelijk een grensoverschrijdend fenomeen. En we voelen ons dan ook meteen thuis als we arriveren in Meerssen.
Op de Markt prijkt de Basiliek van het Heilige Sacrament, een gebouw met een eeuwenlange geschiedenis en een pronkstuk van de zogeheten Maasgotiek. In zijn schaduw bevindt zich het Leopoldskerkje dat in 1836 door onze koning Leopold I werd opgetrokken om de plaatselijke protestanten een eigen plekje te gunnen.
Wandel zeker door het Proosdijpark, met zijn neobarokke theehuisje. Als je na een korte wandeling door Meerssen even op adem wil komen, dan is dit park de uitgelezen plek.
2. Valkenburg en zijn vele bezienswaardigheden
Vanaf het station in Meerssen sta je in nauwelijks 6 minuten in het hart van Valkenburg. Neem vooraleer het historisch centrum in te duiken even de tijd om het prachtige stationsgebouw te bewonderen.
Het stationsgebouw is integraal opgetrokken uit mergel, al zullen puristen erop wijzen dat het geen echte mergel is omdat er te weinig klei of zand in zit. Maar het ‘mergelstadje’ pronkt al sinds mensenheugenis met zijn mergelgrotten, zodat we deze geologische dwaling graag door de vingers zien.
Hou verderop in het historische hart even halt bij het Spaans Leenhof, een gebouw uit 1661 waar vandaag de dienst toerisme gevestigd is. Het is het ideale startpunt voor een uitgestippelde stadswandeling, maar je kan natuurlijk ook op eigen houtje in de smalle straatjes van dit pittoreske stadje ronddwalen.
Wie wat meer duiding wil bij de bezienswaardigheden, kan bij Visit Zuid-Limburg de fraaie wandelbrochure ‘Valkenburg aan de Geul’ aanschaffen. De wandeling van circa 4,5 km knoopt alle must-sees naadloos aan elkaar en het wandelgidsje bulkt van de feiten en weetjes.
Ga zeker een kijkje nemen in de Kasteelruïne, want het is de enige hoogteburcht die Nederland ooit heeft gekend. De burcht werd gebouwd in opdracht van niemand minder dan Godfried van Bouillon, hertog van Neder-Lotharingen en een van de bezielers van de Eerste Kruistocht.
Tip: Trek minstens een volledige dag uit voor je stadsbezoek, want de wetenswaardigheden schuilen hier om elke hoek.
3. Heerlen: street art & architectuur van de jaren 30
Om je trip verder te zetten, neem je de trein naar Heerlen. Je komt aan in het Maankwartier, een stedenbouwkundig project dat bedoeld was om de stationsbuurt op te waarderen. Over de architectuur zijn de meningen verdeeld, maar ga vooral zelfs eens kijken of je de eclectische stijlen kan smaken. Zoek je een ‘handleiding’ van Heerlen, dan kan je in het VVV nabij het station brochures sprokkelen.
Kijk als je door de Saroleastraat loopt zeker eens omhoog en speur naar de architectuur van de jaren 30. Iets verderop kom je via de Bongerd op het Pancratiusplein, waar de Sint-Pancratiuskerk in schril contrast staat met het moderne Schunck Glaspaleis.
Na een koffietje (met de obligate punt Limburgse vlaai) zoeken we het kleurrijke deel van de stad op. Vraag in het VVV de vouwkaart ‘Street Art Route Heerlen’. Klopt het dat Heerlen gezien wordt als street art-hoofdstad van Nederland? Da’s moeilijk te zeggen, maar de stad is in elk geval een heerlijk excuus om wat meer variatie en couleur locale aan je traject toe te voegen.
4. De wijngaarden van Sittard
Na Heerlen duiken we opnieuw de geschiedenis in. Neem de trein naar Sittard, net als Valkenburg een vestingstad, en sta in luttele minuten met beide voeten in het verleden. Hoe je de stad ook verkent, alle straatjes lijken naar de Markt te leiden. Die plek wordt omzoomd door Maaslandse huizen, maar de architectuur en de overblijfselen verraden dat Sittard een lange en gevarieerde geschiedenis heeft.
Ga wandelen langs de oude stadswallen en ontdek de meer dan 20 religieuze gebouwen, waaronder tal van kapelletjes en kerken, oud en jong door elkaar. De Basiliek dateert van 1877, maar in de Antiochiëkerk kan je terugkeren naar de 14de eeuw. Wie er het fijne van wil weten, kan zich – je raadt het al – informeren in het lokale VVV-kantoor.

Tijdens je wandeling langs de oude stadswallen kom je ook Fort Sanderbout tegen, een wijngaard. Liefhebbers kunnen vanaf dit fort de ‘Route des Vins’ volgen (10 km). De wijnbouw is trouwens geen recent fenomeen in Zuid-Limburg, want de Romeinen legden hier al wijngaarden aan. Fort Sanderbout is bijzonder omdat het wijndomein zich nagenoeg in de stadskern van Sittard bevindt. Aarzel niet om de lokale wijntjes te proeven.
Zuid-Limburg praktisch
Zuid-Limburg bevindt zich op zo’n anderhalf uur rijden van Brussel.
Om je ter plaatse te informeren, kan je terecht in de lokale VVV-kantoren. Of laat je inspireren op de officiële website van Zuid-Limburg.
Overnachten
Aan campings, hotels, B&B’s en andere overnachtingsmogelijkheden – zoals kasteelhotels bijvoorbeeld – is in Zuid-Limburg geen gebrek.
Wandelen en fietsen
Wandelaars en fietsers zien meer van de streek! In de lokale VVV’s in Valkenburg, Heerlen en Sittard liggen tal van brochures en plannetjes voor je klaar. Je vindt het volledige aanbod ook op de officiële website van Zuid-Limburg (klik op ‘Te Doen’).
Ontdek op onze website nog veel meer ideeën voor uitstapjes in België of net over de grens.
Ga gerust de weg op
Een probleem op weg naar Nederland? Onze wegenwachters helpen je dag en nacht. Voor bijstand in heel Europa (behalve België), verwijzen we je naar onze pechverhelpingsformules in het buitenland.
Meest recente artikelen
Vignetten, toltrajecten en bergpassen in Oostenrijk
Oostenrijk heeft vignetten voor het wegverkeer, er zijn tolwegen waar je apart moet betalen en er is zelfs een zogeheten go-Box nodig als je voertuig meer dan 3,5 ton weegt.
Maak je fiets lenteklaar
Maak je fiets klaar voor het lentezonnetje. Controleer de bandendruk voor minder kans op lekke banden. Reinig en smeer de ketting grondig voor soepel fietsen. Geef remmen extra aandacht—veilig op pad!
LEZ Frankrijk: je Crit’Air ecovignet in 9 gemakkelijke stappen!
Op deze pagina vind je een handige gebruiksaanwijzing om het Franse ecovignet te bestellen.
Waar en wanneer is het druk op de weg in Zwitserland
De schoolvakanties zijn traditioneel de periodes dat we massaal op vakantie gaan. Veel Belgen blijven in Europa en kiezen voor eigen vervoer. Om naar of door Zwitserland te rijden bijvoorbeeld.
Waar en wanneer is het druk op de weg in Spanje?
De schoolvakanties zijn traditioneel de periodes dat we massaal op vakantie trekken. Veel Belgen blijven in Europa en kiezen voor eigen vervoer. Om naar het zonovergoten Spanje te rijden bijvoorbeeld.
Waar en wanneer is het druk op de weg in Oostenrijk
De schoolvakanties zijn traditioneel de periodes dat we massaal op vakantie gaan. Veel Belgen blijven in Europa en kiezen voor eigen vervoer. Om naar of door Oostenrijk te rijden bijvoorbeeld.
Waar en wanneer is het druk op de weg in Italië?
De schoolvakanties zijn traditioneel de periodes dat we massaal op vakantie gaan. Veel Belgen blijven in Europa en kiezen voor eigen vervoer. Om naar het zonnige Italië te rijden bijvoorbeeld.