Getest: met de elektrische auto op reis, 3.000 km rijden en laden

Een van meest gehoorde ‘maren’ in gesprekken over elektrische auto’s is het beperkte rijbereik. Zeker wanneer het gaat over de jaarlijkse autovakantie naar de zon. Niet te doen, klinkt het dan. Maar is dat ook zo? We namen de proef op de som ...

Toegegeven, we gingen niet op pad met de eerste de beste elektrische auto, maar met de Polestar 2. De versie met enkele motor en een groot batterijpakket nog wel. Die heeft een rijbereik van 460 km, in de meest ideale omstandigheden. Lees: 50 km/u, op 19-inchvelgen, met de airco uit en een buitentemperatuur van 25° Celcius.

Wij rijden echter 110 km/u, op 20-inchvelgen (het oog wil ook wat) en met de airco aan. Dan zakt het theoretisch rijbereik al tot 370 km. Vraag is: wat blijft daar in de praktijk van over? We pakken onze koffers en zetten koers naar West-Zweden, mét tussenstop in Göteborg voor een bezoek aan de hoofdzetel van Polestar.

Elektrische auto volledig opladen voor vertrek

Het klinkt logisch, maar we zetten het nog eens extra in de verf: een elektrische auto laad je voor je vertrekt best op tot 100%. En dan bedoelen we niet aan een doodgewoon stopcontact, maar aan een echte laadpaal. Heb je die niet aan huis (zoals in ons geval), dan parkeer je de wagen de dag voordien aan een publieke laadpaal. Of op een Lidl-parking, waar je vooralsnog gratis kan laden. De laatste procentjes kan je wél thuis bijtanken aan een gewoon stopcontact, zodat je ‘s ochtends aan de volle 100% kan vertrekken.

Je kan met de Touring Routeplanner ook al eens uitstippelen hoe je reisweg eruitziet met jouw specifieke elektrische auto. In deze online planningstool kan je immers naast het vertrek- en aankomstpunt ook ingeven met welk voertuig je op pad gaat, wat de batterijstatus is bij vertrek én wat je gewenste restwaarde is bij aankomst.

Dat laatste is bijzonder handig als je overnacht in the middle of nowhere, waar geen laadpunten zijn, en je ‘s anderendaags weer verder moet. Daar wil je immers niet leeg stranden.

De 20%-regel

We kregen van eigenaars van een elektrische auto het advies om de wagen niet telkens helemaal leeg te rijden, noch helemaal vol te tanken wanneer je onderweg bent. Grosso modo kan je stellen dat laadbeurten van 20% tot 80% ideaal zijn.

Enerzijds omdat de laadtijden tussen die parameters theoretisch het snelst zijn. Anderzijds omdat je met de beschikbare 60% (80 - 20) zo’n twee uur lang onderweg bent. En dat is ook het ideale moment om even te pauzeren. Onderzoek wijst immers uit dat je per 2 uur rijtijd een pauze van 15 minuten moet inlassen om je concentratie op peil te houden.

Let wel: die 2 uur rijden met 60% van je capaciteit lukt enkel als je je rechtervoet in bedwang kan houden. Wij cruisen met 110 km/u op de Duitse Autobahn en laten de laagvliegers hun ding doen. Drijf je met een elektrische auto de snelheid op tot pakweg 130 km/u, dan zal je merken dat je met die 60% geen 200 km haalt.

De eerste laadbeurt

Op het centrale scherm van de Polestar 2, pakweg een iPad groot, staat de app Google Maps geïnstalleerd. Die blijkt superhandig in gebruik. Je hoeft immers enkel je eindbestemming in te tikken, waarop de app aangeeft dat je onderweg zal moeten bijladen. En hij voegt er meteen een lijst van suggesties aan toe.

Bij elke suggestie staat de overgebleven autonomie bij aankomst én de laadtijd die je nodig hebt om de auto weer op te laden tot bijvoorbeeld 80% (dit kan je zelf instellen). Naast de laadsnelheden en het aantal beschikbare palen krijg je ook de compatibele laadkaarten te zien. Wij zijn met de Mobiflow-laadpas op stap, en die blijkt zowat overal te werken (tenzij ... zie verder).

Omdat we aan de volle 100% vertrokken zijn, kunnen we de eerste laadbeurt langer uitstellen dan 200 km of 2 uur rijden. Het worden 275 km en bijna 3 uur, ook al omdat de Polestar 2 een ideale reiswagen is waarmee je makkelijk langere trajecten afmaalt.

Nadat we geparkeerd hebben, met de laadklep aan de juiste kant, hoeven we enkel onze Mobilflow-laadpas voor de laadpaal te houden om het proces te starten. We nemen vervolgens het laadpistool uit de lader (in het geval van DC-snelladers zit de laadkabel altijd vast aan de laadpaal) en stoppen dit in het ‘stopcontact’ van de wagen. Luttele seconden later zien we op het dashboard wat de laadsnelheid is en hoe lang de laadbeurt gaat duren.

Kortom: de eerste laadbeurt blijkt een succes. We tanken gedurende 42 minuten bij, terwijl we een sanitaire stop inlassen, een braadworst verorberen - we zijn immers in Duitsland - en een verkwikkende koffie binnenslurpen.

Hoe lang laadt een elektrische auto onderweg?

De volgende laadbeurten duren geen 42 minuten meer. Simpelweg omdat de laadtijd bij een snellader korter is en wij niet telkens zin hebben in braadworst. De titel boven dit stuk had overigens ook kunnen zijn: “Reizen met een elektrische auto kan je gezondheid schaden”. Waarmee we willen aanstippen dat snelladers doorgaans te vinden zijn tussen Burger Kings, KFC’s en andere Pizza Hutten. Fast charging meets fast food. Je bent gewaarschuwd.

Terug naar de les nu, en de gemiddelde laadtijd. Zoals vermeld laten we onze Polestar 2 steeds een parking opzoeken met snelladers op gelijkstroom. Die afficheren laadsnelheden van 150 tot 350 kW. Onze Polestar 2 kan maximaal opladen aan 150 kW. Je ziet de snelheid na enkele seconden daadwerkelijk op het scherm van de laadpaal verschijnen. En ook in de Polestar zelf zie je de laadsnelheid, mét een indicatie van de tijdsduur die nodig is om tot 80% te laden.

Opvallend is wel dat die maximale laadsnelheid van 150 kW niet gedurende de hele laadtijd wordt aangehouden. Doorgaans zakt de snelheid na een half uurtje naar 60 à 80 kW. Je zou dus kunnen stellen dat je nog sneller bijtankt als je meer stops maakt, met laadtijden van 15 minuten of minder. Dat geeft ook de Touring Routeplanner aan als we die vergelijken met de ingebouwde Google Maps. Het voelt echter niet intuïtief aan om vaker te stoppen en sneller vooruit te geraken.

En dan gaat het fout

We tanken nog twee keer bij voor we de tweede ferry nemen van Denemarken naar Zweden. Het zijn niet de laadbeurten die ons veel tijd kosten, wél de Duitse files en de overzetboten tussen Duitsland, Denemarken en Zweden. Maar eind goed, al goed. Göteborg komt in zicht. Of toch niet?

Omdat we in een huisje op het platteland zullen overnachten, willen we net voor aankomst nog even bijtanken aan een snelle laadpaal. Op aangeven van Google Maps rijden we andermaal de parking van een Burger King op, waar vier spiksplinternieuwe laadpalen op ons staan te wachten. Verrassing alom als blijkt dat ze net iets té nieuw zijn om onze batterij op te laden. Lees: ze blijken simpelweg nog niet aangesloten. Vervelend dat ze wel al in het overzicht van Google Maps staan.

Er zit niets anders op dan een minder snelle laadpaal te gebruiken, een paar straten verderop. We tanken even bij, rijden naar ons huisje en hangen daar onze Polestar 2 aan een klassiek stopcontact, aan 5 km rijbereik per uur laadtijd. Net genoeg om ons de volgende dag tot in Göteborg te brengen.

En nog eens fout

We bereiken de Zweedse havenstad zonder problemen en gaan ervan uit dat we in het centrum zullen struikelen over de laadpalen. Valt dat even tegen. Of beter gezegd: ze zijn er wel, maar ze worden ook gretig gebruikt. Door de lokale taxichauffeurs bijvoorbeeld. Die zijn al in groten getale overgeschakeld op elektrisch en hangen doodleuk aan de stekker terwijl ze wachten op de volgende klant.

Dan maar een publieke parkeerplaats opgezocht. Die blijkt ruimschoots voorzien van laadpalen die niet compatibel zijn met de laadpassen die we bij hebben. Wel handig is dat je ze kan gebruiken en betalen met een kredietkaart ... als je je bankkaartlezer bij hebt. En dat hebben we niet.

‹

›

Omdat we straks bij het verlaten van Göteborg langs de hoofdzetel van Polestar rijden, doen we geen verdere moeite om in de stad een laadpaal te vinden. Maar we hebben alvast geleerd dat het langs autosnelwegen en grote verbindingswegen makkelijker is om te laden dan in een grootstad.

Elektrische auto op de bestemming

De volgende dagen rijden we veel kortere trajecten, tussen de 50 en 150 km per dag. In zo’n geval volstaan ook nachtelijke laadbeurten aan een trage laadpaal of een klassiek stopcontact om je actieradius op peil te houden.

Ook hotels bieden steeds vaker een laadpaal aan. En als dat niet het geval is, kunnen ze bij de receptie ongetwijfeld zeggen waar je er wel eentje vindt. Zo parkeerden we enkele keren (gratis) op een dorpsplein nabij een hotel, om de volgende dag weer volgeladen te vertrekken.

Tijdens je vakantieverblijf is het met andere woorden geen echte uitdaging om je elektrische auto rijdend te houden. Maar voor je de grote trek huiswaarts weer inzet, is het uiteraard wél aangewezen om weer helemaal bij te tanken.

1.350 km in één keer

Aan alle mooie liedjes komt een einde, en dus ook aan onze roadtrip naar Zweden. Eén dingetje moest echter nog geregeld worden: de elektrische auto weer naar huis rijden. Google Maps leert ons dat het zo’n 1.350 km ver is en dat we er zonder bijladen niet zullen geraken.

Gelukkig hebben we lessen geleerd tijdens de heenreis. Beter een keertje vroeger stoppen aan de voorlaatste snellader dan aan het laatste station dat je kan bereiken. Zo vermijd je dat je onverhoopt aan een tragere lader moet bijtanken.

Je rechtervoet in bedwang houden blijkt al even cruciaal. De tijdswinst bij een kruissnelheid van 130 in plaats van 110 km/u blijkt verwaarloosbaar. Het rijbereik met eenzelfde lading zakt echter drastisch met die hogere snelheden. Hoewel ook andere factoren het rijbereik en de tijdswinst beïnvloeden, zoals de buitentemperatuur en de verkeersdrukte, lijkt het ons alvast verstandig om het bij die 110 km/u te houden.

En dan rest ons nog de vraag naar beschikbare laadpalen. Tijdens onze rit van bijna 3.000 km door België, Nederland, Duitsland, Denemarken en Zweden moesten we niet één keer wachten aan een laadstation omdat er geen laadpaal vrij was.

Gesprekken met andere eigenaars van een elektrische auto hebben ons geleerd dat het ook anders kan. Zo vertelde een Deen ons dat zijn vorige vakantie naar het zuiden een hobbelige start had gekend omdat ie tijdens de heenreis telkens moest wachten tot er een laadpaal vrij kwam.

Onze rit in juni verliep dan wel vlekkeloos, maar in de drukke vakantiemaanden juli en augustus kan het je anders vergaan op pakweg de Route du Soleil, om maar één traject te noemen - zie daarom zeker onze 10 tips hieronder. En dat brengt ons bij de slotvraag ...

Toch maar in twee etappes?

De eerste vakantierit met een elektrische auto doet ons terugdenken aan autoreizen uit onze kindertijd. Toen reden we geen 1.350 km in één dag omdat het simpelweg oncomfortabel was. Gevaarlijk zelfs. We kapten de heen- en terugrit in twee of drie gelijke delen en genoten ook onderweg van de reis.

Misschien is dat wel dé oplossing voor EV-rijders deze zomer: minder hooi op de vork nemen, de vakantie laten starten aan de deur en wegblijven van overvolle snelwegen en dito laadstations.

Mits wat planning logeer je onderweg in leuke hotels. Of doe je een culinaire ontdekking in een restaurantje op een dorpsplein mét laadpaal. En zo wordt reizen weer een beetje meer zoals het vroeger was: een beleving.

Samengevat: 10 tips voor een zorgeloze EV-rit naar je vakantiebestemming

1. Tijdens zomervakantiemaanden rijd je bij voorkeur niet naar populaire vakantiebestemmingen op zaterdag of zondag .
2. Overweeg een alternatieve route langs nationale wegen om drukte te vermijden en goedkoper en minder (lagere snelheid = lager verbruik) te laden. Je bespaart meteen ook op eventuele tolgelden.
3. Plan je stops in vanaf 30% resterende acculading. Dan kan je doorrijden naar een volgend laadstation mocht er een laadpaalfile staan.
4. Vermijd laadstations aan kruisingen van drukke snelwegen.
5. Laad tot 80%, zo bespaar je zelf tijd en hou je de laadpaal niet te lang bezet.
6. Kies voor laadstations met meerdere laadpalen.
7. Blijf rustig als je onverwacht toch in een laadpaalfile terecht komt. Stilstaand verbruikt je auto amper iets, maar doe niet te gek met de airco.
8. Ga na of je laadpas werkt ook op de plaats van bestemming en de landen die je doorkruist. Vraag eventueel een extra laadpas aan.
9. Verblijf je in een hotel of vakantiepark, vraag dan of er ter plaatse een parkeerplaats met laadpaal kan gereserveerd worden.
10. Plan je reis voor je vertrek en beschouw het als een deel van je vakantie.

Ga vooral ook gerust op weg met een reisbijstandsformule op maat.